Sabitfikir
Künye | Yazarlar | Giriş Yap

Eleştiri

Eleştiri

Aşkın ve hüznün başarılı ve çalışkan romancısı


Vasat
Toplam oy: 1123
Atilla Birkiye
Özgür Yayınları

Atilla Birkiye’nin edebiyatımızın konu ve izlek bakımından en istikrarlı yazarlarından biri olduğu kanısındayım;  çünkü otuz yıl aşkın aşk’ı yazıyor. Romanlarının arka planında yer alan toplumsal olaylar, siyasi oluntular ve  yazarın edindiği felsefe bilgisinden kaynaklandığını düşündüğüm göze batmayan incelikli göndermeler, bu ilkeli tutumu besliyor, güçlendiriyor. Bence bu iki unsurun (politik bakış açısının ve düşünsel boyutun) metinlere sızıp -bir anlamda- müdahil olmasının üzerinde ayrıca durulması gerekir.

Birkiye’nin aşk’a olan bağlılığı yalnızca romanlarında görülmez; denemeleri ve ‘şairine çok özel’ olduğu kanısını taşdığım şiirlerinde -de- sevdalanmanın bütün halleri; hem ruhsal, hem tensel olarak algılanır. Dolayısıyla yazarın otuz yıllık başarılı verimi bu açıdan da ilginç ve az rastlanan bir külliyat olarak değerlendirilmelidir.

Öte yandan bu külliyatının merkezinde yalnızca, çekinmeden aşk adı verilebilecek kadın ya da kadınlar olduğu sanılmamalı: Atilla Birkiye iki şeye daha tutkuyla bağlı ve âşık!

Bunlardan birincisi hayat dediğimiz; doğumla ölüm arasında acılar, ayrılıklar ve tabii ki buruk seviçlerle yaşanan zaman aralığı: Birkiye, acı çekse bile hayatı da aşk gibi çok seviyor, ama  yitirdiklerinden şikayet eden bir aşıkın hüznüyle. Hiç kuşkusuz bu öznel duyarlılık, hüznü baskın bir roman kahramanı gibi öne çıkartıyor. Bence yazarın son romanı olan İstanbul’da Aşktan İkmale Kalanlar ‘ın  baş kahramanı, diğerlerinde olduğu gibi yine hüzün, ama vurguladığım gibi sevdalı bir hüzün...

Birkiye’nin hayat gibi tutkuyla bağlı olduğu ikinci şey ise edebiyatın ta kendisi: Yazar bu coşkulu uğraşın sunduklarına öyle büyük bir tutkuyla bağlı ki son romanında bu eğilim öne çıkıyor, edebiyatı da önemli roman kahramanı yapıyor. Dolayısıyla İstanbul’da Aşktan İkmale Kalanlar’ın baş kahramanları, hayatın hüznü ve edebiyatın coşkusu olan, samimiyetle kaleme alınmış bir roman olarak okunabilir. Tabii, onun aynı zamanda Kabataş, Eyüp, Bakırköy, Beşiktaş, Kuzguncuk, İstinye ve Arnavutköy’den söz eden; daha doğrusu İstanbul’un sahil semtlerinin   romanı olduğu da hiç unutulmamalı. .. 

İstanbul'da Aşktan İkmale Kalanlar başka türlü de okunabilir, çünkü onun, ülkenin baskıcı bir dönenimini, felsefi hatta biraz da kafkaesk göndermeler yaparak anlattğı da söylenebilir.. 

Öte yandan Atilla Birkiye içten olduğu kadar temiz yürekli bir yazar. 

Ben bu safiyeti romanlarında belirginleşen komplekssiz, mütevazı yazar tutumuna bağlıyorum. Yazarın metinlerini okuyanlar bunun tabii ki farkındadır. Ben yeni okurlar için bu özelliğin altını bir kez daha çiziyorum: Atilla Birkiye, edebiyatın coşkusunu samimiyele  içselleştiren, hem aşk denilen kadim roman konusuna, hem de yazmaya sevdalanmış bir yazardır. Dolayısıyla aşkı ve hayatın hüznünü bu denli seven, yazdıklarını edebiyat sevinciyle besleyen bir yazarın roman dersinden iyi notlar alması doğaldır. Üstelik otuz yiki yıldır bu tutkuyu istikrarla devam ettiriyorsa...

Yorumlar

Yorum Gönder

Yeni yorum gönder

Diğer Eleştiri Yazıları

Modern sanat telakkisinin adeta “dinselleştiği” ve bunun da en önemli etkisini mimarlık alanında gösterdiği bir bağlamda yaşadı Turgut Cansever. Türkiye ekseninde bir yanda pozitivist bir dünya görüşünün diğer yanda da seküler mistik ve “yaratıcı insan” düşüncesinin egemen olduğu, “bilim”in dogmatikleştiği bir dönem.

Hayat parantezi 1916’da İstanbul’un Fatih semtinde, Atik Ali Paşa’da açıldı Behçet Necatigil’in. Sonra parantezin içerisine bir başka şehir girdi: Kastamonu. Zeki Ömer Defne’nin zilleri çalarken derslere bir bir girenler arasında o hassas ortaokul öğrencisi de vardı. Evlerden, kırlardan, denizlerden duyulan bu ses zil değil şiirin tınısıydı.

“Sanatçı, gözün göremediğini görendir.”

 

Çağdaş Amerikan edebiyatının en parlak yazarlarından Michael Chabon’un bir söyleşisini hatırlıyorum. Yaratıcı yazma atölyelerinin desteklenmesi gerektiğini söylüyordu: “Tamam, kimse kimseye dâhi olmayı öğretemez kuşkusuz ama yazarken hata yapmamak, yazmak denen şeye ‘okur’ gibi değil de ‘yazar’ gibi bakmak pekâlâ öğrenilebilir.

Nehir söyleşi, ara bir tür. Ne biyografi ne de otobiyografi. Otobiyografi değil çünkü hayatınızı nasıl anlatacağınızı söyleşiyi yapan kişinin soruları belirliyor. O çerçeveyi siz çizemiyorsunuz ve birkaç soruyla hiç istemediğiniz günlere veya olaylara geri dönmeniz mümkün.

Kulis

Bir Rüya Gibi Dağılacak Olan Hokkabazlar Dünyasında Yaşıyoruz

ŞahaneBirKitap

Kaan Burak Şen, yavaştan genç yazar olarak anılmanın sonuna doğru geliyor; Mutlu Kemikler üçüncü kitabı… Kafası bir hayli tuhaf. Şimdilerde bir roman yazdığı da söyleniyor, fakat öncesinde belirtmekte fayda var: Mutlu Kemikler öykü derlemesi henüz çıktı, pek başka bir kitaba benzetilecek bir havası da yok bu kitabın.

Editörden

Tıp ve edebiyat ilişkisi, tıbbın insanla olan ilişkisi gibi tarih boyunca şekil değiştirmiş, her dönem yeni yaklaşımlarla genişlemiştir. Tıbbın tarihi, insan acılarının da tarihidir aslında. Edebiyatın içinde kapladığı yer, diğer bilim dallarından hep daha büyük olmuştur tıbbın.