Daha evvel bizi İhsan Oktay Anar'ın Uzun İhsan Efendi'si ile de tanıştıran heykeltıraş Çağdaş Erçelik'in Dostoyevski'nin roman karakterlerinden esinlenerek hazırladığı sergi, 28 Mart'ta Nişantaşı/ İstanbul'da açılacak. Zaman Gazetesi'nden Zehra Onat'a konuşan Erçelik, okuduğu kitapların, sevdiği edebiyatçıların en büyük esin kaynağı olduğunu söyledi.

Yeraltından Notlar'ı okuduktan sonra romanla ilgili bir şeyler yapmak isteyen Erçelik'in başlangıçta sergi hazırlamak gibi bir amacı yokmuş ama eskizler, resimler tamamlandıkça, "Bu neden bir sergi olmasın" diye düşünmüş. Serginin ilk heykeli de Yeraltından Notlar'ın isimsiz kahramanı olmuş. Erçelik, "Ben Dostoyevski'den önce hiçbir romancının böyle bir ruh halini incelediğini görmemiştim" diyor ve belki de insanların Yeraltından Notlar'ı okuduğunda bu yüzden büyülendiklerini söylüyor.

Aynı kitapta kahraman, "O sıralar beni üzen bir mesele daha vardı: Ne ben kimseye benziyordum ne de herhangi biri bana" der. Ancak Erçelik, Dostoyevski kahramanlarının bu toprakların insanlarıyla çok benzeştiğini düşünüyor:

"İki toplumun da yaşadığı sıkıntılar çok benziyor. İkisi de Batılı gibi olmaya çalışıyor ama olamıyor, ikisi de Batı'ya karşı hayranlık ve öfke duyuyor. Onun hem bir ezikliği var hem de entelektüel stresi. Dostoyevski'den önce ilgilendiğim yazarların da ondan etkilendiklerini gördüm. Yeraltından Notlar'daki ismi olmayan karakter, Türk edebiyatına sızmış ve romanlarda geziniyormuş gibi..."

Sanatçı, eserlerinde izleyicinin hayal gücüyle doldurabileceği sahneler seçmiş çoğunlukla. Sözgelimi, Raskolnikov'un baltayla kadını öldürdüğü anı değil de, cinayeti işledikten sonra odasına gelip kaldığı o ilk anı canlandırmış. Böylece sahneyi vurgulamak yerine, izleyicinin de tamamlayabileceği boşluklar bırakmış. Erçelik'e göre roman kahramanlarıyla uğraşmanın avantajı özgürce, kendi hayal gücüne dayanarak üretebilmek. Dezavantajı ise herkesin bunları okuması ve hayalinde bu kitaplara ilişkin tipler canlandırması. İnsanlar, hayallerine uymadığında tepki verebiliyorlar.

Erçelik'in şimdilik hazır olan sekiz heykeli, Dostoyevski'nin Suç ve Ceza, Budala, Kumarbaz, Karamazov Kardeşler ve Yeraltından Notlar adlı eserlerini kapsıyor. Cinler'le ilgili heykel yapım aşamasında. Dostoyevski heykeliyle birlikte sergide 20'ye yakın eser ve 20 kadar resim yer alacak. 28 Mart 2014'te, Galeri Eksen'de açılacak serginin sürprizi ise Dostoyevski'nin Budala'da vasiyet ettiği resim... Sergiyi 13 Nisan tarihine dek gezmek mümkün.