Bu yılın Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi Mo Yan, sansürün, havaalanlarındaki güvenlik kontrolleri kadar gerekli olduğunu savunuyor. Mo Yan, aynı zamanda Çin Komünist Partisi'ne üye olduğu ve hükümete karşı duruşundan dolayı eleştiriliyor. Mo Yan'a göre sansür, gerçeğin önünü tıkamamalı; ancak iftira ya da söylentiler sansürlenmeli ve "sansür, başlı başına, en yüksek kaide olmalı".

Mo Yan, şu anda hapishanede olan ve daha önce 2010 Barış Ödülü'ne aday gösterilmiş Liu Xiabo'nun salınması için yapılan çağrıya da katılmayacağını söyledi. Daha önce, Liu'nun bir an önce salınmasını umduğunu söyleyen Mo, Liu ile ilgili sorulardan kaçındı. Liu Xiabo, Çin'in tek-parti yönetimini bitirmesi ve demokratik reformlar gerçekleştirmesi için yaptığı cesur çağrı sebebiyle, 2009'da 11 yıla mahkum edilmişti. Çin hükümeti, Liu'nun aday gösterilmesini 'Nobel geleneğine saygısızlık' olarak nitelendirirken, Mo'nun ödülünün "'Çin edebiyatındaki zenginlik ve ilerleme ile Çin'in dünya üzerinde artan etkisi'ni yansıttığını söyleyerek olumlu açıklamalar yapmıştı.

Konuşma özgürlüğünü daha etkin bir şekilde savunmadığı, Komünist Parti'yi ve kendisinin de başkan yardımcısı olduğu yazarlar birliğini desteklediği için insan hakları savunucuları tarafından, Mo Yan sertçe eleştiriliyordu. Gelecek hafta pazartesi bu prestijli ödülü kabul edene dek günlerini geçirdiği Stockholm'de gerçekleşen bir basın toplantısında yaptığı bu açıklamalarla, kendisine yöneltilen eleştirilerin dozunu daha da arttıracak gibi duruyor.

Nobel ödülünün Mo Yan'a verilmiş olmasına, geçen senelerin kazananları tarafından da tepki verilmişti. 2009 Nobel Edebiyat Ödülü adayı Herta Mueller, geçen ay bir İsveç gazetesiyle yaptığı söyleşide, jürinin Mo seçimini bir 'felaket' olarak adlandırdı. Mueller, Mo Yan'ı, muhalif partileri yasaklayan, tüm medya üzerinde sıkı bir denetim uygulayan ve sansür yasaları olan Çin hükümetini korumakla suçladı.

Nobel ödülü jürilerine göre, realizm ile halk masallarını, geçmiş ile çağdaşı birleştiren Mo Yan, Çin kırsallarında geçen hayat hikayelerini anlatmasıyla ödülün sahibi olmuştu.

DA